Een redelijk uurtarief voor een zzp’er bij een landelijk dagblad

Merel is 25 en werkt als zzp’er bij een landelijk dagblad op de internetredactie. Dat doet ze nu zo’n vier jaar, fulltime. Als iets met grote chocoladeletters ‘SCHIJNCONSTRUCTIE’ schreeuwt, is het dat wel. Voor de mensen onder ons die nog twijfelen, ze werkt voor € 15 euro per uur. De adviseurs van De Volkskrant leven kennelijk in een ander universum, door de bank genomen vinden ze dit uurtarief ‘laag maar OK’. Het is niet OK, het is belachelijk.

2015-05-27 freelancen voor 15 euro
De internetversie van het beloningsadvies vind je op www.intermediair.nl/verdienikwelgenoeg

Eerlijk is eerlijk, ik weet niet of ‘Merel’ inderdaad fulltime bij de krant werkt. De kop geeft aan dat Merel € 2.280 ontvangt voor 40 uur werk. Ik vermoed dat men is uitgegaan van € 2.280 per vier weken. In dagbladenland werkt een full-timer 152 uur per vier weken, en 152 maal € 15 is de gewraakte € 2.280.

Berenschot Beloningsadvies

De ironie ligt op straat, en soms bijt ze je in het gezicht. Het genoemde adviesbureau Berenschot biedt haar klanten onder meer een integrale visie op beloningsbeleid. We hadden er vorige maand nog een workshop kunnen volgen. Joanne Kok van Berenschot meent dat een uurtarief van € 15,- “voor een zzp’er op deze plek niet substantieel te laag is.”

Ik wel. Ik zal proberen uit te leggen waarom, en omdat ik de kwaadste niet ben, ook proberen aan te geven wat haar tarief ten minste zou moeten zijn. Heel veel verstand van de dagbladensector heb ik niet, dus wellicht dat ik hier en daar een verkeerde inschatting maak. Tot zover de disclaimer.

De dagbladensector kent een CAO, met behulp van Google en een behulpzame twitteraar is die zo te vinden. In het functiegebouw voor dagbladjournalisten kun je opzoeken in welke salarisschaal je valt, dat is afhankelijk van het soort werk wat je doet, en of je een ‘ster-verslaggever’ bent of niet (het staat er echt, maar dit terzijde). Als ik Merels werkzaamheden (in het weekend verantwoordelijk voor de site van een landelijk dagblad, meldt het artikel) inschaal op het niveau van ‘Redacteur 5’, denk ik dat we haar eerder tekort doen dan haar te hoog inschalen.

In de salarisschaal staat dat in 2014 het salaris voor dat werk ten minste € 2.256 was. Ik vermoed dat ze ook in de dagbladensector jaarlijkse verhogingen kennen, dus dat iemand die het werk al vier jaar doet, al lang niet meer op het minimum van die schaal zit. Maar je moet ergens van uit gaan, waarom dan niet hiervan.

Die € 2.256 is het minimale bruto-loon voor een werknemer op dat niveau. Is het dan redelijk om van een zzp’er een vergelijkbaar tarief te verwachten?

Of je daar veel voor moet werken

Reken even vrolijk mee. Een werknemer (in loondienst) heeft recht op 25 vakantiedagen per jaar. Daarnaast heeft de werknemer recht op vakantiegeld. Omdat in de dagbladen-CAO de ‘normale arbeidsduur’ niet per maand, maar per vier weken wordt bepaald, ga ik er maar vanuit dat de genoemde salarissen ook per vier weken bepaald zijn.

Er zitten 13 periodes van vier weken in een jaar, dus als Merel hetzelfde werk zou doen als werknemer, zou ze op jaarbasis 13 x € 2.256 ontvangen, plus 8% vakantiegeld. Dat is bruto € 31.674. Voor dat geld moet ze dan 47 weken werken (want ze zou recht hebben op 25 doorbetaalde vakantiedagen). Is Merel wel eens ziek? Iedereen is wel eens ziek, de verzuimpercentages lagen in 2014 tussen de 2,1% en de 4,9%. Als ik Merels werkgever was, hield ik rekening met ten minste één week ziekte per jaar.

Dus Merel-de-werknemer zou 46 weken (plus 1 week ziekte, plus 5 weken vakantie maakt 52) moeten werken om bruto €31.674 te verdienen. Dan laat ik de nationale feestdagen nog buiten beschouwing.

Brutoloon ligt niet op Planeet Uurtarief

€ 31.674 gedeeld door 46 weken is € 688 per week, met een 38-urige werkweek is dat zo’n € 18 per uur. Wat zegt dat getal? Dat is het bruto-loon dat een medewerker-in-loondienst ontvangt voor de uren dat hij/zij daadwerkelijk werkt. Is het daarmee vergelijkbaar met een uurtarief van een zzp’er? Hell no. Een zzp’er krijgt niet doorbetaald bij ziekte, heeft geen recht op een ww-uitkering bij ontslag of een wga-uitkering bij langdurige arbeidsongeschiktheid. Merel-de-zzp’er neemt niet deel aan het pensioenfonds voor Dagbladjournalisten en zal dus zelf pensioen op moeten bouwen. Kort samengevat: de werknemer-in-loondienst krijgt in de meeste gevallen naast zijn inkomen nu, ook inkomen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en pensioen. De zzp’er regelt dat zelf.

Iets wat lastiger in een getal te vatten is, is de ontslagbescherming die een werknemer heeft. Tuurlijk, die is ook niet meer wat het geweest is, maar als er twee webredacteuren zijn, waarvan er één in loondienst, mag u raden welke er als eerste sneuvelt als de krant een nieuwe aandeelhouder krijgt.

Je kan je de vraag stellen “wat kost dat de krant, al die werknemersverzekeringen, pensioenen en alles?” Als vuistregel wil ik best ‘tussen de 30% en 50% bovenop het brutoloon’ in de lucht gooien, maar daarmee bereken je geen tarief, je berekent hooguit een argument in de onderhandelingen.

Er bestaat voor zzp’ers geen verzekering tegen ‘geen opdrachten’.

Zal ik dat herhalen? Nee, misschien is één keer wel genoeg.

Al het andere is in principe verzekerbaar. Wat zou je als zzp’er kwijt zijn als je een arbeidsongeschiktheidsverzekering wil die vanaf dag 1 uitbetaalt? Wat zou je betalen voor een oudedagsvoorziening gebaseerd op het gemiddelde inkomen in je carrière? Ik denk dat ik nog aan de onderkant zit, als ik gok dat de arbeidsongeschiktheidsverzekering gerust € 2.000 per jaar mag kosten. Als je voor je oudedagsvoorziening € 3.000 per jaar opzij legt, wordt dat een deuk in een pakje boter, maar geen Zwitserleven-gevoel.

Daarmee kom ik, laag ingeschat, op zo’n € 5.000 kosten die een zzp’er heeft om zijn inkomen enigszins te handhaven bij ziekte en ouderdom. Tegen het wegvallen van opdrachten kun je je als zzp’er niet verzekeren, of had ik dat al gezegd? Een dikke spaarpot helpt wel trouwens.

Daarnaast moet je als zzp’er een hoop kosten zelf dragen die je als werknemer vergoed krijgt of simpelweg niet hebt, denk bijvoorbeeld aan de kosten van apparatuur, reiskosten, vakbondscontributie en die ellendige administratie. Zal ik daar voor het gemak eens € 2.000 op jaarbasis voor rekenen? Als staartje: een zzp’er betaalt zelf (en niet de baas) zijn bijdrage zorgverzekeringswet (zvw), meestal rond 5% van de winst dus laten we die ook eens stellen op € 2.000

Tel ze maar op

Als Merel-de-zzp’er hetzelfde wil verdienen als Merel-de-werknemer, ofwel bruto € 31.674 per jaar voor 46 weken werken, inclusief enige doorbetaling bij ziekte en opbouw van inkomen ‘voor later’, zal haar opdrachtgever haar ten minste € 40.674 moeten betalen voor het werk. € 2.000 is ze kwijt aan beroepskosten, € 2.000 aan bijdrage zorgverzekeringswet en € 5.000 aan inkomensverzekeringen, dan houdt ze bruto hetzelfde over.

Als je in 46 weken € 40.674 wil verdienen is dat € 884 per week. Omgerekend naar 38 uur werken is dat een uurtarief van ruim € 23. Gezien de hoeveelheid factoren die ik buiten beschouwing heb gelaten, zou ik Merel niet eens willen aanraden om voor dat tarief te gaan werken. Al is het maar omdat ze het risico loopt om van de ene op de andere dag niet meer ingehuurd te worden. Dan kan het geen kwaad om een spaarpot achter de hand te hebben, én geïnvesteerd te hebben in je eigen ontwikkeling en profilering.

Kan ik dit netjes zeggen? Merel, je wordt genaaid. Big time.

Als ik zo vrij mag zijn om ook een advies te geven: vul een ordner met bewijsmateriaal dat er sprake is van een gezagsverhouding tussen jou en de krant, en ga op zoek naar een degelijke (en enigszins activistische) arbeidsjurist. Zodra je geen werk meer van ze krijgt, vraag je een WW-uitkering aan. Een tolk van de IND was het in 2008 bijna gelukt.

Maar beter ga je direct weg bij die krant, en zet je de volledige website en alle backups achter een wachtwoord dat ze van je kunnen kopen voor een bedrag waarmee je gecompenseerd wordt voor vier jaar onderbetaling. Nee, dan huren ze je nooit meer in, en gelukkig maar.

Edit 1juni: link naar Intermediair toegevoegd en naar behulpzame twitteraar

Dit artikel verscheen ook op vrij-zinnig.nl en ondernemersfacts.nl

10 thoughts on “Een redelijk uurtarief voor een zzp’er bij een landelijk dagblad

  1. Je rekent hier alleen met bruto-bedragen. Daarbij vergeet je voor het gemak de extra aftrekposten (startersaftrek, zelfstandigenaftrek, investeringsaftrek) voor ZZP-ers waardoor bij een gelijk brutoloon t.o.v. vaste werknemers een ZZP-er netto meer overhoudt. Daarmee wil ik niet zeggen dat deze “ZZP-er” een vetpot heeft.Sterker nog, Het lijkt een schijnconstructie waarbij de werkgever de risico’s en hogere werkgeverslasten afschuift op overheid en ZZP-er.

    Ik vraag me ook af hoe deze ZZP-er ooit van het UWV en belastingdienst de ZZP-status heeft gekregen gezien het gebrek aan meerdere opdrachtgevers en een redelijk aantoonbare gezagsverhuding tussen haar en de opdrachtgever. Toen ik in 1996 zelf als zelfstandig systeembeheerder begon heb ik de grootste trammelant gehad met de belastingdienst toen ik een deel van mijn werkzaamheden, naast mijn eigen directe klanten, via een franchisegever uitvoerde. Het franchisegedeelte werd door de belastiendienst niet als zelfstandig geaccepteerd. Werd uiteindelijk via een rechtszaak weer teruggedraaid, maar het geeft aan dat de term ZZP-er in de loop der jaren aan erosie onderhevig is geweest.

    Liked by 1 person

  2. Ha Ron, je hebt gelijk dat ik de aftrekposten voor ondernemers niet heb meegenomen in de berekening. De zelfstandigenaftrek (de grootste van de aftrekposten die je noemt) zorgt er inderdaad voor dat zij fors minder belasting betaalt dan iemand die hetzelfde verdient in loondienst. Maar zodra de zelfstandigenaftrek gebruikt of beschouwd wordt als een arbeidskosten-subsidie die een laag uurtarief rechtvaardigt, mogen ze ‘m wat mij betreft direct afschaffen.

    Like

  3. Beste Marcel,

    Bedankt voor je rekenexercitie naar aanleiding van het stukje in de Volkskrant. Ik snap goed dat een uurtarief voor 15 euro ‘schandalig’ laag klinkt. Zonder enige nuancering of toelichting is dit natuurlijk ook zo. Ik neem je daarom graag even mee in mijn gedachtegang bij deze casus.

    Ik ben ervan uitgegaan dat het hier gaat om het bedrag wat overblijft onder aan de streep, dus na aftrek van inkomstenbelasting, pensioen, verzekering tegen arbeidsongeschiktheid, etc. Oftewel, de zaken die je zelf ook noemt en die in geval van loondienst door de werkgever worden gedragen. Dit om in mijn stuk de nadruk te kunnen leggen op de vergelijking met loondienst. In de uitgelichte zin: ‘niet substantieel te laag’, ligt de nadruk op het woord substantieel. Een andere vertaling zou zijn: het uurtarief van Merel is zeker niet hoog.

    Wat in de quote in de Volkskrant onvoldoende belicht is, is dat mijn uitgebreide advies aan Merel zich erop richtte om allereerst Merel te laten nadenken waarom ze er in haar geval überhaupt voor kiest om als zzp-er haar werk te doen. Hierbij haar loopbaanwensen onder de loep te nemen en eventueel advies van een arbeidsjurist in te winnen. Dat laatste is overigens hetzelfde advies als dat jij haar geeft.

    Liked by 1 person

  4. Beste Joanne, supertof dat je tijd hebt genomen om even te reageren. Ik heb ook het uitgebreide advies op intermediair.nl gelezen. Dat was nog niet beschikbaar toen ik woensdag dit stukje tikte, dus ik baseerde me toen op wat de krant afdrukte. Maar ook van het uitgebreide advies werd ik niet vrolijk.

    Ik ken Merel niet, maar ik als ik mag inschatten waarom ze er voor ‘kiest’ om als zzp’er haar werk te doen: daar zat naar mijn inschatting weinig keuzevrijheid achter. Ik kan me zo voorstellen dat haar verteld werd dat er een plek was op de webredactie, als freelancer, punt.

    Zoals je in je uitgebreide advies al aangeeft, vier jaar lang 40 uur per week voor dezelfde opdrachtgever, dat rijmt niet op ‘ondernemer’. Jacco van den Berg stelt het al iets scherper en adviseert haar om op zoek te gaan naar nieuwe opdrachten, zodat ze deze opdrachtgever achter zich kan laten. Doordat ze hier 40 uur per week zit, heeft ze zichzelf helaas ingegraven in een van de slechtste posities denkbaar. Haar werkgever weet dat ook wel, vrees ik, dus de kans dat ze met een stevig gesprek en een juridisch adviseur de baan in loondienst weet te bemachtigen die haar toekomt, acht ik heel klein.

    De redenatie “ik ging er van uit dat het netto was, na aftrek van belastingen en inkomensverzekeringen” kan ik niet helemaal volgen. Als iemand de genoemde 2280 netto over wil houden in loondienst, moet daar een bruto-salaris van +/- 3200 tegenover staan, als je pensioenpremie meerekent zul je eerder richting de 3500,- gaan. Ik heb – nogmaals – geen uitgebreide kennis van de dagbladen-CAO, maar de eerste webredacteur in loondienstvan 25 jaar oud die dat op zijn/haar loonstrook heeft staan, moet ik nog tegenkomen. Daarnaast wijkt je interpretatie van ‘uurtarief’ nogal af van hoe de term gangbaar gebruikt wordt.

    In mijn stuk heb ik aangegeven dat het tarief van Merel, om enigszins vergelijkbaar te zijn met de CAO, met ten minste 50% omhoog moet. Dat vind ik wel substantieel.

    Like

  5. Ze heeft er zelf voor gekozen als zzp-er (of mooier: free-lancer) aan de slag te gaan. Aangemoedigd door de VVD en het algemene klimaat waarin ondernemerschap wordt verheerlijkt. Ze gaat zelf jaar-in-jaar-uit akkoord met verlenging van haar contract. Ze kan ook stoppen. Dus niet zeuren nu.

    Like

  6. Hoi Sjaak, ik ken die hele Merel niet (ik weet niet eens of ze wel echt bestaat buiten het Volkskrant-artikeltje), maar ik vermoed dat ze op haar 21e heel heel graag bij ‘de krant’ wilde werken, en jong en onwetend akkoord ging met een freelance-uurtarief van € 15. Vergeleken met studiefinanciering is het toch heel wat, en in tegenstelling tot stufi, hoef je het niet terug te betalen.

    Inmiddels zit ze in een lock-in. Als ze stopt heeft ze helemaal niks, dus blijft ze maar zitten. Is dat het slimste wat je kan doen? Zeker niet, maar op de korte termijn levert het wel brood op de plank op.

    Ik vind het – op het gevaar af dat het politiek wordt – onwenselijk dat het werknemers en werkgevers mogelijk gemaakt wordt om langs deze weg CAO en minimumloon te ontduiken. Je kan die twee waarborgen voor de arbeidsmarkt dan net zo goed afschaffen, als er zo’n makkelijke escape is, en daarmee iedereen tot freelancer verklaren. Ik denk dat een groot deel van de beroepsbevolking, zelfs een groot deel van de huidige zzp’ers totaal ongeschikt is hiervoor en dat we daar als maatschappij meer kosten dan baten van zullen hebben.

    Like

    • Waarom lock-in? Ze heeft nu toch een goed portfolio? Misschien moet ze eens ergens naar een vaste baan solliciteren.
      Verder ben ik het helemaal met je eens. Maar wat gaan we er aan doen? Het komt toch door de politiek – en het politieke klimaat – dat zzp-erschap zo opgehemeld wordt. De meerderheid van de bevolking heeft gekozen voor deze regering, waarbij de VVD haar gedachtengoed lachend doorvoert. De PvdA lacht mee maar heeft niet door wat er gebeurt. i.m.h.o.

      Like

  7. Of een uurtarief wel of niet belachelijk is valt niet door een buitenstaander te beoordelen. Je kan er tabellen op nakijken wat iemand in een bepaalde functie bruto minimaal zou moeten verdienen, maar dat is in deze tijd niet meer relevant: Kijk maar naar de bouw, de bedrijven gaan failliet omdat de bestuurder(s) hoogst waarschijnlijk niet meer kunnen concurreren met de hoge personeelskosten. En dat is niet iets wat de bestuurders nou graag hadden zien gebeuren.

    Die gouden tijden liggen achter ons en we zullen er ons op moeten aanpassen. Ben je echt heel goed in je werk en je baas verdient goed aan jou, dan zal hij je willen vasthouden. dan zal je een vast contract aangeboden krijgen in loondienst of een hoger uurtarief aanbieden om jou bij je te houden.

    Klinkt lullig en het is een beetje wennen, Als je ‘noodgedwongen’ ZZP’er bent zal je er meer voor moeten doen om aan het werk te blijven. Beter je best doen om uit te blinken in je werk. Dat zal zal vruchten weer afwerpen voor je loopbaan in de toekomst.

    De laatste alinea over via chantage je opdrachtgever te laten compenseren is erg onfatsoenlijk! ‘Merel’ heeft op volwassen leeftijd het bod van 15,– geaccepteerd. Ze kan een gesprek aangaan dat ze een hoger uurtarief wil of dat ze in loondienst wordt aangenomen. Komen ze dat niet overeen dan is er de stap om op te stappen, of je blijft.

    Chanteren om iets af te dwingen bij de opdrachtgever getuigd van te weinig kwaliteiten, er zijn namelijk beter mogelijkheden zoals ik hierboven aangeef. Het zal moeilijk worden om een nieuwe opdrachtgever te vinden mocht die hierachter komen.

    Like

  8. Hoi Kitty, dank voor je reactie! Je hebt gelijk dat je Merel aanspreekt op haar fatsoen. Maar ik vind dat dit fatsoen minstens zo hard aanwezig zou moeten zijn bij haar opdrachtgever/werkgever. Kitty heeft een bod van 15,- geaccepteerd, en ze was weliswaar volwassen, maar haar opdrachtgever heeft het lef gehad om haar dat aan te bieden, en hij zat al veel langer in het vak en wist waarschijnlijk donders goed dat hij hiermee goedkoper uit was dan de CAO te volgen. Ook al is het inmiddels een half jaar geleden dat ik dit stukje schreef, er komt nog steeds stoom uit mijn oren als ik me bedenk dat ‘we’ de praktijk van deze opdrachtgever kennelijk niet langs een morele meetlat leggen.

    Like

Leave a reply to Ron Cohen Cancel reply